یکی از دلایل خلقت جانوران، خدمترسانى و سوددهى آنان به انسانها است. اما این، بدان معنا نیست که این حیوانات پیش خداوند، هیچ ارزشی نداشته و تنها نفع و منفعت انسان ملاک است، بلکه بر عکس؛ آدمیان هم در برابر بهرهبرداری از آنها به رعایت احترام ذاتی و حق حیات آنها مکلفاند و از سوی پروردگار حقوقی بر عهده انسانها قرار گرفته و از آزار و اذیت نابجای حیوانات نیز نهی شده است.
در مورد از بین بردن حیوانات موذی باید گفت؛ کشتن حیوانات موذی، تا زمانی که ضرر به انسان میرسانند و یا احتمال ضرر رساندنشان وجود دارد؛ امری عقلایی بوده که شرع نیز بر این امر، مهر تأیید زده است. اما اگر انسان در مکانی غیر مسکونی؛ مانند کوهها و بیابانها، این حیوانات موذی را دید که در آنجا هیچ خطری برای انسان و زندگی و آرامش او نداشته و هیچ تهدیدی را متوجه او نمیکنند؛ آیا میتوان آنها را کشت؟ از روایات و عقل، چنین بر میآید که از کشتن حیوان بیآزار باید پرهیز کرد.
حیوانات، موجوداتی هستند که وجود آنها برای ادامه ی بقا و حیات انسان لازم و ضروری است، ولی از آن جا که خداوند میفرماید: ما هیچ چیز را بیهوده خلق نکردیم، میفهمیم که در وجود هر چیزی حکمت و نفعی نهفته است و یا میفرماید:
ما همه چیز را برای انسان آفریدیم، معلوم میشود که نفع هر چیزی به انسان بر میگردد; پس نتیجه میگیریم که حشرات نیز برای انسان مفیدند: “هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُم مَّا فِی الاْ ئَرْضِ جَمِیعًا;(بقره،۲۹) ما آن چه در زمین است را برای شما خلق کردیم.”; “وَ مَا خَلَقْنَا السَّمَـَوَ َتِ وَ الاْ ئَرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا لَـَعِبِینَ ;(دخان،۳۸) ما آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است را به بازی ]و بی هدف[ نیافریدیم.”
دیگر آن که حیوانات نیز به نوبه ی خود هر کدام امّتی هستند که در دنیا زندگی کرده و در نهایت به سوی پروردگارشان محشور میشوند.(انعام،۳۸) پس باتوجه به این که وجود حیوانات برای انسان مفیدند و هم این که مخلوق خدا بوده و حق حیات دارند; سزاوار نیست کشته شوند، ولی در صورتی که، به نحوی موجب آزار و اذیت، مزاحمت و یا سلب رفاه لازم برای انسان باشند; میتوان آنها را از بین برد. و به هر حال، کشتن آنها حرام نیست; هر چند که اذیّت نکنند; چنان که در روایات زیادی وارد شده است که کشتن حشرات، هر چند آزارشان به ما نرسد جایز است.(مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج ۹، ص ۲۴۳ و ج ۵، ص ۴۲۵، نشر: مؤسسه آل البیت.)