ماه صفر به عنوان یکی از ماههای مقدس در فرهنگ اسلامی و شیعیان شناخته شده است. در این ماه، برگزاری مراسمهای عزاداری و نوحهخوانی برای یادآوری شهدای کربلا و امام حسین (ع) رایج است. همچنین، دعا و عبادت در این ماه نیز بسیار مورد توجه قرار میگیرد.
در فرهنگ اسلامی، دعا و عبادت به عنوان یکی از راههای نزدیک شدن به خداوند و پاکسازی روح از گناهان شناخته میشود. در ماه صفر، به دلیل برگزاری مراسمهای عزاداری و یادآوری شهدای کربلا، دعا و عبادت به خصوص مورد توجه قرار میگیرد.
در این ماه، بسیاری از مساجد و حسینیهها برای برگزاری مراسمهای عزاداری و نوحهخوانی باز میشوند. در این مراسمها، مردم به صورت جماعت دعا و عبادت میکنند و به یاد شهدای کربلا و امام حسین (ع) هستند.
همچنین، در ماه صفر، برخی از مردم به صورت فردی نیز دعا و عبادت میکنند. آنها به مساجد و حسینیهها میروند و در آنجا به صورت تنها دعا و عبادت میکنند. هدف آنها پاکسازی روح از گناهان و نزدیک شدن به خداوند است.
در کل، دعا و عبادت در ماه صفر به خصوص برای یادآوری شهدای کربلا و امام حسین (ع) بسیار مورد توجه قرار میگیرد. برگزاری مراسمهای عزاداری و نوحهخوانی در این ماه نیز به دلیل اینکه در آن به یاد شهدای کربلا هستیم، بسیار مهم است. به همین دلیل، دعا و عبادت در این ماه برای پاکسازی روح و نزدیک شدن به خداوند بسیار مؤثر است.
دفع بلا در ماه صفر
در برخى از منابع دینی ما آمده است که ماه صفر، معروف به نحوست است؛ به ویژه چهار روز آخر ماه که وفات پیامبر گرامی اسلام (ص) و وفات حضرت امام رضا علیه السلام در آن واقع شده است. به همین دلیل بهتر است از روز اول تا آخر ماه صفر، دعای هر روز ماه صفر برای دفع بلا و گرفتاری خوانده شود تا به فضل خدا تمامی بلاها از انسان دور باشد. در چرایی منحوس بودن ماه صفر دلایل دیگری از جمله شهادت امام حسن (ع) و امام رضا (ع) را در این ماه ذکر می کنند. همچنین روزهای اول ماه صفر با ورود کاروان اسرای کربلا به شهر شام مصادف بوده است و نیز آغاز جنگ صفین در نخستین روز صفر بوده است که در این جنگ حضرت علی علیه السلام با لشکریان شام و معاویه جنگید و این جنگ بنابر نقلی ۱۱۰ روز به طول انجامید و در پایان نیز ماجرای حکمیت پیش آمد.
۱-در این ماه، به دادن صدقه اهتمام بیشتری شود
پیامبر اکرم (ص) در باب صدقه دادن می فرمایند : ” لبخند تو بر روی برادرت صدقه است ، امر به معروف و نهی از منکر کردنت صدقه است ، رهنمایی کسی که راه را گم کرده صدقه است و دور کردن سنگ و خا ر و استخوان از راه صدقه است . “
۲-برای ایمنی از بلاها، دعای زیر هر روز ده مرتبه خوانده شود:
یا شَدیدَ الْقُوی وَیا شَدیدَ الْمِحالِ یا عَزیزُ یا عَزیزُ یا عَزیزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِکَ جَمیعُ خَلْقِکَ فَاکْفِنی شَرَّ خَلْقِکَ یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنینَ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِهِ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرینَ! (مفاتیح الجنان)
ای سخت نیرو، و ای سختگیر! ای عزیز، ای عزیز، ای عزیز! خوارند از بزرگیات همه خلقت. پس کفایت کن از من شرّ خلق خودت را، ای احسان بخش! ای نیکوکار! ای نعمت بخش! ای عطا دِه! ای که معبودی جز تو نیست! منزّهی تو! به راستی من از ظالمانم. اجابت کردیم برایش و نجاتش دادیم از غمّ و همچنین نجات دهیم مؤمنان را، و رحمت کند خدا بر محمّد و آل پاک و پاکیزهاش!
۳- «سیّد بن طاووس» نقل کرده است:
در روز سوم ماه صفر، دو رکعت نماز بخوان که در رکعت اوّل سوره «حمد» و سوره «انّا فتحنا» (فتح) و در رکعت دوم سوره «حمد» و سوره «توحید» قرائت شود و پس از سلام نماز، صد بار صلوات بفرست و صد بار آل ابى سفیان را لعنت کن و صد مرتبه استغفار نما و آنگاه حاجت خویش را از خداوند بخواه. (ان شاء اللّه به هدف اجابت مى رسد).
۴- در روز اربعین
زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین مستحب است و بهتر است خوانده شود . شیخ طوسی از امام حسن عسکری(ع) نقل کرده نشانه های مؤمن پنج چیز است : به جای آوردن ۵۱ رکعت نماز(۱۷ رکعت نماز واجب و ۳۴ رکعت نافله)؛ خواندن زیارت اربعین امام حسین علیه السلام؛ انگشتر را بر دستِ راست نهادن؛ پیشانی را به هنگام سجده بر خاک گذاردن و “بسم الله الرّحمن الرّحیم” را در نماز بلند گفتن.
زیارت اربعین که در این روز مستحب است، در کتاب های دعا آمده است و چنین است:
سلام بر ولیّ خدا و حبیبش،سلام بر دوست خدا و نجیبش،سلام بر بنده برگزیده خدا و فرزند برگزیدهاش،سلام بر حسین مظلوم شهید،سلام بر آن دچار گرفتاریها و کشته اشکها،خدایا من گواهی میدهم که حسین ولیّ تو و فرزند ولیّ تو،و فرزند برگزیده توست حسینی که به کرامتت رسیده،او را به شهادت گرامی داشتی،و به خوشبختی اختصاصش دادی،و به پاکی ولادت برگزیدی،و او را آقایی از آقایان،و پیشروی از پیشرویان،و مدافعی از مدافعان حق قرار دادی،و میراثهای پیامبران را به او عطا فرمودی،و او را از میان جانشینان حجّت بر بندگانت قرار دادی،و در دعوتش جای عذری باقی نگذاشت،و از خیرخواهی دریغ نورزید،و جانش را در راه تو بذل کرد،تا بندگانت را از جهالت و سرگردانی گمراهی برهاند،درحالیکه بر علیه او به کمک هم برخاستند،کسانیکه دنیا مغرورشان کرد،و بهره واقعی خود را به فرومایهتر و پستتر چیز فروختند،و و آخرتشان را به کمترین بها به گردونه فروش گذاشتند،تکبّر کردند و خود را در دامن هوای نفس انداختند،تو را و پیامبرت را به خشم آوردند،
و اطاعت کردند از میان بندگانت،اهل شکافافکنی و نفاق و بارکشان گناهان سنگین،و سزواران آتش را پس با آنان درباره تو صابرانه و به حساب تو جهاد کرد،تا در طاعت تو خونش ریخته شد و حریمش مباح گشت خدایا آنان را لعنت کن لعنتی سنگین،و عذابشان کن عذابی دردناک،سلام بر تو ای فرزند رسول خدا،سلام بر تو ای فرزند سرور جانشینان،شهادت میدهم که تو امین خدا و فرزند امین اویی،خوشبخت زیستی،و ستوده درگذشتی،و از دنیا رفتی گمگشته،و مظلوم و شهید،گواهی میدهم که خدا وفاکننده است آنچه را به تو وعده داده،و نابودکننده کسانی را که از یاریات دریغ ورزیدند،و عذاب کننده کسانی را که تو را کشتند،و گواهی میدهم که تو به عهد خدا وفا کردید و در راهش به به جهاد برخاستی تا مرگ فرا رسید،پس خدا لعنت کند کسانی را که تو را کشتند،و به تو ستم کردند،و این جریان را شنیدند و به آن خشنود شدند،
خدای من تو را شاهد میگیرم که من دوستم با آنانکه او را دوست دارند،و دشمن با آنان که با او دشمنند،پدر و مادرم فدایت ای فرزند رسول خدا،گواهی میدهم که تو در صلبهای بلندمرتبه و رحمهای پاک نوری بودی،جاهلیت با ناپاکیهایش تو را آلوده نکرد،و از جامههای تیره و تارش به تو نپوشاند،و گواهی میدهم که تو از ستونهای دین،و پایههای مسلمانان،و پناهگاه مردم مؤمنی،و گواهی میدهم که پیشوای نیکوکار،با تقوا،راضی به مقدرات حق،پاکیزه،هدایت کننده،و هدایت شدهای،و گواهی میدهم که امامان از فرزندانت،اصل تقوا،و نشانههای هدایت،و دستگیره محکم،و حجّت بر اهل دنیا هستند و گواهی میدهم که من به یقین مؤمن به شمایم،و به بازگشتتان یقین دارم،براساس قوانین دینم،و عواقب عملم،و قبلم با قلبتان در در صلح،و کارم پیرو کارتان،و یاریام برای شما آماده است،تا خدا به شما اجازه دهد،پس با شمایم نه با دشمنانتان،درودهای خدا بر شما،و بر ارواح و پیکرهایتان،و بر حاضر و غایبتان،و بر ظاهر و باطنتان،آمین ای پروردگار جهانیان.
پس دو رکعت نماز میخوانی،و به آنچه میخواهی دعا میکنی و برمیگردی