در این مطلب در خصوص احکام مربوط به وضو با ناخن مصنوعی و کاشتناخن را بررسی خواهیم کرد. این مطالب با توجه توضیحات مراجع تقلید جمع آوری و منابع آن ذکر شده است.
در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.
در هر حال، اگر مانعی ایجاد شد که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، انجام وضو یا غسل با همان مانع صحیح است.
ضمن اینکه برخی فقها ایجاد مانع در اعضای وضو و غسل، که موجب تبدیل شدن وظیفه، به وضو و غسل جبیرهاى شود را -چنانچه در غیر وقت نماز باشد- جایز دانستهاند.[۱]
ضمیمه های احکامی
پاسخ هایی که مراجع تقلید به این سوال داده اند به شرح زیر است: [۲]
پاسخ حضرت آیت الله خامنه ای:
اگر ناخن کاشته شده قابل برداشتن نبوده یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقّت باشد و با وجود ناخن ها قدرت بر رساندن رطوبت به پوست دست نباشد، مسح بر روى همین ناخنها کافى است و غسل نیز همین حکم را دارد.
پاسخ حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
در صورتی که ضرورتی برای این کار نباشد آن را ترک کنند، چراکه مانع غسل و وضو است و چنانچه ضرورتی وجود داشته باشد و امکان جداسازی ناخن های مصنوعی به هنگام غسل و وضو نباشد، با آن وضو و غسل جبیره ای میگیرند.
پاسخ حضرت آیت الله سیستانی:
باید قبل از غسل و وضو آن چه را که مانع رسیدن آب به عضو غسل و وضو باشد جدا کرد.
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:
کاشتن ناخن به صورتی که برای وضو و غسل نتوانید بردارید اشکال دارد. ولی چنانچه شخصی مرتکب این عمل شده باشد، در صورت امکان ناخن مصنوعی را بردارد و وضو و غسل به نحو معمول انجام شود و در صورت عدم امکان برداشتن ناخن با همان حال وضو و غسل انجام شود و احتیاطاً تیمم هم بنماید.
پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی:
۱. در وضو، شستن تمام گردی صورت و تمام دو دست از آرنج تا نوک انگشتان، واجب است و اگر مانعی از رسیدن آب وجود داشته باشد، باید برطرف شود. شستن قسمت بلند شدۀ ناخن که از محدودۀ انگشت خارج باشد، یا قسمتی از ریش که از محدودۀ گردی صورت خارج است، واجب نیست.
۲. در غسل باید آب به پوست بدن برسد و موهای کوتاه مانند ریش کم یا مژه نیز باید شسته شود.
۳. ایجاد مانعی که رفع آن مشکل (عسر و حرج دارد) یا غیر ممکن است، جایز نیست؛ مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد، مانند درمان.
۴. اینطور به نظر می رسد که زیبایی یک غرض عقلائی مشروع است.
۵. اگر مانعی ایجاد شود که رفع آن مشکل (عسر و حرج دارد) یا غیر ممکن است، میتوان با همان مانع وضو گرفت یا غسل کرد؛ هر چند ایجاد آن مانع جایز نبوده باشد؛ البته احتیاط مستحب آن است که تیمم هم انجام دهد.